دارابی در اینستاگرام نوشت:
" امروز از مقابل فروشگاه مرکزی سوره رد میشدم که طبق عادت ایستادم و کتابها را نگاه کردم. باورم نمیشد خاطرات مهندس دارابی منتشر شده و چند نسخه از آن در ویترین بود. سالهایی که در مرکز اسناد انقلاب مشغول بودم میدانستم که در حال ضبط خاطراتش است و این مهم به حوزه هنری سپرده شده است. خلاصه فروشگاه تعطیل بود و مدتی منتظر ماندم تا باز شد و نسخهای را خریدم؛ ناقابل نود و هفت هزار تومان.
از زمان انتشار سوال کردم دیدم همین یکی دو روز اخیر بوده است. فعلا اینقدر هیجان دارم که کتاب را فقط تورق کردم و گفتم اول چیزی درباره اهمیت این کتاب و فرد صاحب خاطرات بنویسم. اهمیتی که در شرایط کنونی و عهدشکنیها و پرونده سازیهای اروپا برای ایران، دو چندان میشود. ماجرای دادگاه میکونوس و اتهام ساختگی به ایران و کاظم دارابی؛ ماجرایی کذب که با قطع رابطه اروپا با ایران و فراخواندن سفرای آنها آغاز شد و با شانزده سال حبس دارابی و چند متهم لبنانی ادامه یافت.
اما این پایان داستان نبود، چندی بعد اروپاییها دست از پا درازتر مجبور شدند که به ایران برگردند و آقا دستور داد دولت آلمان برای تنبیه بیشتر آخرین کشوری باشد که سفیرش اجازه بازگشت به ایران میگیرد. حاج کاظم هم پس از شانزده سال حبس و تحمل سختی زندان در کشور غریب، بدون اینکه کوچکترین اتهامی را بتوانند علیهاش اثبات کنند، آزاد شد.
بماند که میشد به اشکال مختلف زودتر از اینها آزادش کرد. اما سالهای اسارت باعث نشد تا این کاکوی شیرازی از آرمانهایش دست بکشد. من در این سالهای پس از آزادی با حاج کاظم آشنا شدم و از مصاحبت با این مهندس پرانرژی، بامرام، شوخ طبع و انقلابی لذت بردم. بیشتر از این بماند برای بعد از پایان خواندن این کتابِ مستند هزار صفحهای.
پینوشت: کتاب را که باز کردم دیدم مهندس دارابی آن را به دخترش زینب هدیه داده است. ناخودآگاه اشک توی چشمام حلقه زد. ماجرای این دختر دور افتاده از پدر را احتمالا در کتاب بخوانید. "
انتهای پیام/
فرزاد نعمتی: ترجمه و انتشار مجموعه دوجلدی «دولت و جامعه در دوره عثمانی» در شمایلی فاخرازجمله رخدادهای فرخنده حوزه کتاب در سال جاری است. این مجموعه که در ترکیه با سرویراستاری اکملالدین احساناوغلو و با نوشتههایی از محمد عاکف آیدین، فریدون امجن، ایلبر اورتایلی، عبدالقادر اوزجان، محمد ایبشرلی، کمال بیگدللی، مباهات کوتوک اوغلو، بهاءالدین یدی ییلدیز و ... در سالهای ۹۸ ـ ۱۹۹۴توسط مرکز تحقیقات تاریخ، هنر و فرهنگ اسلامی (ایرسیکا) وابسته به سازمان همکاری اسلامی به چاپ رسید، پس از بیستوچهار سال با نظارت غلامعلی حداد عادل و با ترجمه علی کاتبی و توفیق هاشمپور سبحانی و به همت نشر کتاب مرجع و با حمایت مرکز تحقیقات تاریخ، هنر و فرهنگ اسلامی و بنیاد دائرهالمعارف اسلامی به دست خوانندگان فارسیزبان رسیده است.
این مجموعه در دو جلد عرضه شده است. در جلد نخست تاریخ عثمانی از تأسیس امارت عثمانی تا برقراری جمهوری موردتوجه قرار میگیرد و به موضوعاتی چون تاریخ سیاسی (از بدو تأسیس تا ۱۷۷۴ و از ۱۷۷۴ تا پایان امپراتوری)، ساختار دولت، تشکیلات اداری، سازمان نظامی و ساختارهای اجتماعی و اقتصادی عثمانی پرداخته میشود. در جلد دوم، به فرهنگ و تمدن عثمانی در چهار حوزه اصلی زبان و ادبیات ترکی، دین و اندیشه، آموزش و علم و هنر و معماری اشاره میشود.
احساناوغلو در مقدمهای که بر متن اصلی این کتاب نگاشته است، در توضیح چرایی اهمیت تدوین چنین مجموعهای جدا از اشاره به لزوم شناخت درست و چندجانبه تاریخ دیروز و تحولات تاریخی برای فهم مسائل، بحرانها و افقهای پیش رو، به دو نکته مهم دیگر نیز اشاره میکند: نخست اینکه «اگر گستره پهناوری از مناطق جغرافیایی را در نظر بیاوریم که امروزهروز، دستخوش بیثباتیهای سیاسی و برخوردهای اجتماعی است، اما در روزگار عثمانی، برخلاف حال، مدت مدیدی، در کمال صلح و آرامش به سر میبرده، اهمیت جایگاه تاریخ دولت عثمانی در بطن تاریخ جهان، بیشازپیش، شناخته خواهد شد.» (ص ۳۱) سپس آنکه باوجود اهمیت وافر «تفاهم و احترام متقابل میان ملل و جوامع مختلف و فرهنگها و تمدنهای گوناگون، بهمنظور ایجاد آیندهای سرشار از صلح و صفا» و نقش کلیدی شناخت صحیح از تمدنهای مختلف در تحقق این امر، متأسفانه ملل مسلمان بهواسطه شناختهای خطا و ناکافی اندیشههایی ناروا درباره یکدیگر دارند و «در کتابهای درسی این ملتها ... رویدادهای تاریخی ملل مسلمان، گاهگاهی، با اطلاعات ناقص و حتی نادرست و با پیشداوری، برای نسل جوان بیان میشود.» (ص ۳۲)
ترجمه این اثر به زبانهای عربی (۱۹۹۹ م)، انگلیسی (۲۰۰۲ م)، بوسنیایی (۲۰۰۴ م)،مقدونیهای (۲۰۰۵ م)، روسی (۲۰۰۶ م) و آلبانیایی (۲۰۰۹ م)بیانگر آن است که اهداف احساناوغلو و همکارانش تا حدی تحقق پیدا کرده است و این کتاب توانسته است به مرجعی مهم در شناخت دولت عثمانی و ترکیه کنونی بدل شود.
با وجود اهداف پیشتر ذکرشده، البته نباید این نکته را از یاد برد که بخشی از جاذبه این اثر مقارن است با قدرتگیری اسلام سیاسی در ترکیه در تضاد با گفتمان کمالیستی، زیرا در گفتمان مدرنیستی و غربگرایانه کمالیستها، دوره عثمانی بهمثابه گذشتهای اسلامی، محل توجه نبود و بیشتر بر الگویی ناسیونالیستی و راهبردهایی سکولار انگشت تأکید نهاده میشد.بازگشت به هویت عثمانیمآبانه ترکیه که گاه در سالهای اخیر با عنوان «نوعثمانیگری» (Neo-Ottomanism) در رسانهها و محافل علمی از آن یاد شده است، اما از ایده همکاری و مداخله بیشتر ترکیه در مناطق تحت نفوذ امپراتوری عثمانی در گذشته نظیر بالکان، خاورمیانه، شمال آفریقا و قفقاز دفاع میکند و بهخصوص میکوشد با حل مشکلات ترکیه با یونان، قبرس، ارمنستان و کردها که ازجمله خط قرمزهای کمالیستها بوده است، تصویری نو از ترکیه با اتکا به تلفیق منابع هویتی اسلامی ـ سنتی و ملی ـ مدرن ارائه دهد.
با وجود چنین بستری و اگرچه در برخی موارد سایه دلبستگیهای ناسیونالیستی و مذهبی بر قلم نویسندگان سنگینی میکند، خوانش سیاستزده از چنین اثر سترگی، بیتردید نارواست و نباید آن را چون پروژهای ایدئولوژیک و دولتساخته تلقی کرد و یا تاریخسازی دانست و برعکس میتوان به آن به چشم فرصتی برای بازخوانی تاریخ امپراتوری عظیم عثمانی و تأثیرات آن بر جهان نگریست، زیرا بههرروی نباید از این نکته غفلت کرد که همانطور که دیوید فرامکین در اثر تحسینبرانگیز خود: «صلحی که همه صلحها را بر باد داد» اشاره کرده است، فروپاشی امپراتوری عثمانی نهتنها جغرافیای بخشی مهم از جهان را تغییر داد، بلکه منشأ جنگهایی فراوان و نزاعهایی بیپایان شد و با گذشت نزدیک به یک قرن از این اتفاق، برکنار از تأثیرات فرهنگی و گمگشتگی هویتی مسلمانان ـ بهخصوص اهل تسنن ـ هنوز که هنوز است تعادلی پاینده در ژئوپلیتیک خاورمیانه جایگزین آن نشده است.
برای ما ایرانیان نیز، اما این کتاب میتواند مهم باشد، زیرا تاریخ روابط ایران و عثمانی از فراز و نشیبهایی فراوان و تأثیر و تأثری طولانی برخوردار بوده است. برای نمونه در پانصد سال اخیر، در دوران صفوی، صفویان، هویت موجودیتی سیاسی به نام ایران را با دگرسازی از عثمانی تعریف کردند و برای این امر به اختلاف مذهبی متوسل شدند. دامنه این اختلاف گاه چنان افزایش یافت که صفویه اتحاد سیاسی با اروپاییان را بر مصالحه مذهبی با عثمانیها ارجح میدانستند. در دوران قاجاریه، نیز بسیاری از اندیشههای مطرح درباره ترقی و مشروطه در ایران، متأثر از فضای فکری و ساختاری اصلاحات در عثمانی بوده است و برخی از ایرانیان ساکن در آن منطقه نظیر میرزا آقاخان کرمانی، عبدالرحیم طالبوف تبریزی و زینالعابدین مراغهای در ترویج اندیشههای نو در ایران تأثیری شگرف داشتهاند. روزنامه بسیار مهم «اختر» نیز که در سال ۱۸۷۵ م، به همت آزادیخواهان مهاجر ایرانی در استانبول منتشر شد، در طول بیستودو سال منشأ تحولی عظیم در ذهن معدود افراد باسواد جامعه ایرانی شد و برای نمونه، با انتشار مذاکرات و متن قرارداد تنباکو و مقایسه تفاوت فاحش دو حکومت عثمانی و قاجاریه در ساماندهی به این بخش، نقشی مهم در افزایش اعتراضها به قرارداد رژی داشت.
دولت و جامعه در دوره عثمانی ـ به سر ویراستاری اکملالدین احسان اوغلو ـ ترجمه علی کاتبی و توفیق هاشمپور سبحانی ـ نشر کتاب مرجع ـ ۱۰۰۶ + ۱۰۵۴ صفحه ـ ۲۹۰هزار تومان
منبع: شهر کتاب
مخاطبان اصلی مجموعه «تربیت با کتاب» مربیان و والدینی هستند که بارها در کلاس های تربیتی و یا در جلسه های مشاوره، از اساتید و مشاوران خواسته اند تا کتابی سودمند برای مطالعه خود یا فرزندانشان به آن ها معرفی کنند؛ اما معمولا پاسخی در خور و قانع کننده نگرفته اند. در شرایط کنونی، معرفی کتاب های خوبی که پاسخ گوی نیاز تربیتی والدین و مربیان باشند، کار ساده ای نیست و دشوارتر از معرفی چنین کتابی به این دو گروه، پیشنهاد کتاب های جذاب و البته ارزشمند به نوجوانان است.
برای پر کردن این کمبود و پاسخ به نیاز سه گروه «مربیان و معلمان و مبلغان»، «والدین» و «مربیان جوان» به کتاب های سودمند و دارای رویکرد تربیتی، باید کتاب هایی برای هر یک از این سه گروه شناسایی و معرفی شود. مجموعه تربیت با کتاب، دستاورد یک طرح پژوهشی با همین هدف است و «رمان تیک» جلد پنجم از این مجموعه است.
در این ایام 130 عنوان از جذاب ترین رمان ها و کتاب های داستانی دارای پیام تربیتی برای نوجوان ها معرفی شده است. ناگفته پیداست که مخاطب این کتاب نیز والدین و مربیان هستند که با توجه به اطلاعات موجود در این اثر، می توانند خواندن این کتاب را به فرزندان و متربیان خود توصیه کنند.
(این متن برگرفته از سایت bookroom.ir ) می باشد.